Ten rodzaj diety od pewnego czasu zyskuje na popularności, ale nie jest to kolejna moda na szybkie pozbycie się zbędnych kilogramów. To pomoc dla osób cierpiących na zespół jelita drażliwego – przypadłość, która dotyka aż 10-15% populacji na całym świecie (wg danych
Międzynarodowej Fundacji na rzecz Funkcjonalnych Zaburzeń Żołądkowo-Jelitowych ).
Czym jest FODMAP
Zespół jelita drażliwego to podły przeciwnik. Jest to przewlekła choroba przewodu pokarmowego charakteryzująca się bólami brzucha i zaburzeniami rytmu wypróżnień. W dodatku jej pierwotna przyczyna nadal nie jest znana.
Naukowcy z Monash University odkryli jednak, że przy tym schorzeniu pomocna okazuje się dieta o małej zawartości łatwo fermentujących węglowodanów: oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli – alkoholi cukrowych (ang. fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols – w skrócie FODMAP). Należą do nich m.in. fruktoza, laktoza, fruktany i alkohole cukrowe (to np. sztuczne środki słodzące, takie jak sorbitol czy ksylitol).
Produkty bogate w węglowodany łatwo fermentujące, słabo wchłaniane i o wysokim działaniu osmotycznym, a więc takim, które powoduje przechodzenie zwiększonej ilości wody do światła jelit, mogą nasilać objawy zespołu jelita drażliwego. Przechodzą w niezmienionej postaci do jelita i powodują nagromadzenie płynów w jego świetle, co skutkuje przyspieszeniem motoryki jelit. Po przejściu do jelita grubego ulegają fermentacji bakteryjnej, przy dużej produkcji dwutlenku węgla i wodoru, co prowadzi do bólu brzucha, przelewania, a także biegunek, zaparć i wzdęć.
Jak wygląda dieta w zespole jelita drażliwego
Dobra wiadomość jest taka, że tej diety nie trzeba stosować przez całe życie. Dieta FODMAP składa się z trzech etapów:
ETAP 1
Polega na eliminacji produktów zawierających dużo FODMAP i trwa zazwyczaj od 4 do 8 tygodni. W tym czasie powinny ustać przykre objawy towarzyszące zespołowi jelita drażliwego.
ETAP 2
Stopniowo rozszerzamy dietę o produkty zawierające więcej FODMAP. Nie wszystkie z nich muszą wywoływać niepożądane reakcje, czasem może to być jedynie kilka z nich. Dlatego po kolei, przez okres 3 dni, sprawdzamy po jednym produkcie zawierającym dużo FODMAP. Po tym czasie odstawiamy go i testujemy kolejny.
ETAP 3
Sprawdzamy jak reagujemy na wprowadzenie do diety większej ilości produktów FODMAP, na które dobrze reagowaliśmy w fazie 2. W licznych przypadkach ludzie mogą na nowo wprowadzić wiele produktów bogatych w węglowodany łatwo fermentujące i nie odczuwają przykrych efektów.
Poniżej przedstawiamy ściągę z produktami, których należy unikać przechodząc na dietę FODMAP i tymi, które są bezpieczne. Należy też pamiętać o uważnym czytaniu etykiet produktów gotowych, ponieważ wiele z nich zawiera m.in. cebulę, czosnek czy słodziki.
Kliknij na zdjęcie, aby pobrać wersję PDF do druku: