Mija parę godzin od posiłku, a Ty nagle, bez konkretnego powodu, czujesz drżenie rąk, niepokój i kołatanie serca? Jeśli to brzmi znajomo, warto zdiagnozować się pod kątem hipoglikemii reaktywnej. Choć kojarzy się ona głównie z cukrzycą, może dotknąć także osoby, które nie mają problemów z gospodarką węglowodanową. Czym dokładnie jest i jak sobie z nią radzić? Sprawdźmy.
Spis treści
Hipoglikemia reaktywna – co to takiego?
To stan, w którym poziom glukozy we krwi spada poniżej normy, zwykle 3-5 godzin po posiłku (choć czasem szybciej). Kluczowe kryteria do jej rozpoznania to:
- obniżony poziom cukru we krwi – pojawia się po jedzeniu;
- objawy niskiej stężenia glukozy – np. drżenie rąk, niepokój, potliwość, osłabienie;
- ustąpienie objawów po spożyciu posiłku – cukier wraca do normy, a Ty czujesz ulgę.
Granica hipoglikemii reaktywnej nie jest jednoznacznie określona, ale przyjmuje się, że poziom glukozy spada poniżej 70 mg/dl, a niekiedy nawet poniżej 40 mg/dl.
Objawy hipoglikemii reaktywnej – ciało daje sygnały
Objawy dzielimy na dwie grupy:
- Objawy związane z wyrzutem związków zwanych katecholaminami, gdy stężenie glukozy spada poniżej 70 mg/dl:
- drżenie rąk,
- kołatanie serca,
- niepokój, drażliwość,
- wzrost ciśnienia tętniczego,
- bladość, nadmierna potliwość,
- nudności, uczucie głodu.
- Objawy związane z niedoborem glukozy w mózgu (przy poziomie glukozy poniżej 50 mg/dl):
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- dezorientacja,
- zawroty głowy,
- zaburzenia widzenia i mowy,
- drgawki, omdlenia,
- w skrajnych przypadkach – śpiączka.
Brzmi poważnie? To dlatego, że hipoglikemia reaktywna potrafi nieźle namieszać w codziennym funkcjonowaniu, zwłaszcza jeśli nie wiemy, jak nad nią zapanować.
Skąd się bierze hipoglikemia reaktywna?
Jeśli masz nadwagę, prowadzisz siedzący tryb życia, spożywasz dużo cukru i przetworzonej żywności, jesz nieregularnie lub masz za sobą operację bariatryczną – możesz być w grupie ryzyka.
Mimo że przyczyny hiperglikemii reaktywnej nie są do końca poznane, wskazuje się kilka możliwych mechanizmów:
- nadmierne wydzielanie insuliny – często towarzyszy insulinooporności,
- zbyt wysoka wrażliwość tkanek na insulinę – paradoksalnie może prowadzić do zbyt szybkiego „wchłaniania” glukozy przez komórki,
- nieprawidłowa praca nerek (glukozuria),
- stres i wysoki poziom lęku.
Jak zdiagnozować hipoglikemię reaktywną?
Najczęściej stosuje się test obciążenia glukozą (OGTT), ale nie zawsze odzwierciedla on realne reakcje organizmu. Alternatywą jest test z posiłkiem testowym – bardziej naturalna metoda, która pokazuje, jak ciało reaguje na standardowy posiłek zawierający ok. 60% węglowodanów, 30% tłuszczu i 20% białka.
Leczenie hipoglikemii reaktywnej – jaka dieta pomoże?
Najlepszą strategią radzenia sobie z hipoglikemią reaktywną jest wprowadzenie zmian w diecie. Oto kilka kluczowych zasad:
- Regularność posiłków – unikaj długich przerw między jedzeniem.
- Zbilansowane posiłki – obejmujące węglowodany złożone, białko, zdrowe tłuszcze i dużo warzyw.
- Posiłki o niskim indeksie glikemicznym – aby unikać skoków cukru we krwi.
- Jak najmniej cukrów prostych – słodzonych napojów, soków, słodyczy.
- Owoce? Jedz na zdrowie, chociaż z umiarem – najlepiej w towarzystwie tłuszczu i białka.
- Jak najmniej alkoholu – może nasilać objawy hipoglikemii.
- Kawa? Można, ale najlepiej bez cukru – jego dodatek może powodować gwałtowne spadki glukozy.
Hipoglikemia reaktywna potrafi mocno namieszać w codziennym życiu, ale dobra wiadomość jest taka, że dieta i zdrowe nawyki mogą znacząco złagodzić jej objawy.
Jeśli nie wiesz, jakie zmiany wprowadzić w swoim sposobie odżywiania, skonsultuj się z dobrym dietetykiem. To najprostsza droga do lepszego samopoczucia. My oczywiście zapraszamy do naszego gabinetu dietetycznego w Łodzi lub skorzystania z naszych indywidualnych diet leczniczych online, prowadzonych zdalnie.
