Mikroplastik – jest z nim trochę jak z Yeti: już chyba wszyscy o nim coś słyszeli, ale nikt nie widział. A że niewidoczny, to dla wielu osób problem nie istnieje. Ale niestety problem jest i warto wiedzieć, jak wszechobecne plastikowe opakowania żywności wpływają na nasze zdrowie.
Plastik jest wszechobecny – w opakowaniach warzyw i owoców, mięsa, kasz, orzechów, pieczywa itd., a nawet w samej żywności. W jedzeniu znajdujemy mikroplastiki, czyli cząsteczki poniżej 5 mm długości oraz dużo mniejsze nanoplastiki. Mikroplastik trafia do gleby i wody oraz zjadają go zwierzęta, a do tego uwalnia się z plastikowych pojemników, w których przechowujemy żywność.
Szacuje się, że przeciętny człowiek przez 79 lat życia zjada ok. 20 kg plastiku. [1]
Czy plastik jest szkodliwy?
Musimy pamiętać, że plastik plastikowi nierówny. Występuje siedem rodzajów plastiku, z czego tylko trzy z nich możemy uznać za bezpieczne. Jak to możliwe, że cztery z nich są dozwolone mimo szkodliwości? Odpowiedź jest prosta: producent nie odpowiada za to, co my z takim opakowaniem zrobimy, a niektóre z nich są niebezpieczne dopiero przy podgrzaniu.
Krótko o szkodliwych rodzajach plastików:
- 01 PET – występują w nim ksenoestrogeny, które zachowują się podobnie jak estrogen. Wykorzystywany jest do produkcji opakowań na napoje, oleje, torebki na makaron, ryż, opakowania serów czy mięsa. Powinno się unikać eksponowania go na działanie wysokich temperatur, więc np. plastikowa butelka z wodą pozostawiona długo na słońcu jest bardzo złym pomysłem.
- 03 V / PVC – polichlorek winylu, potoczni zwany też PCV. Jest szkodliwy i może wydzielać toksyny, więc nie powinien mieć kontaktu z żywnością.
- 06 PS – wydziela toksyny i nie powinien być wykorzystywany do kontaktu z żywnością, ale to z niego produkuje się np. przykrywki do jednorazowych kubków na gorące napoje. Szczególnie szkodliwy jest po kontakcie z ciepłymi i kwaśnymi substancjami.
- 07 O – czyli wszystko, co nie pasuje do pozostałych kategorii plastiku. Nigdy nie wiadomo, na co trafimy – mogą być to zarówno związki nieszkodliwe, jak i złe – dlatego na wszelki wypadek lepiej ich unikać. W opakowaniach takich może występować bisfenol A, czyli powszechnie znane BPA.
Bisfenol A to związek, który ma zdolność migracji do żywności. Włożenie produktu z BPA do mikrofalówki jeszcze bardziej wzmacnia jego negatywne oddziaływanie na organizm. Bisfenol A wpływa na nasz układ hormonalny i może powodować problemy z płodnością, zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2, przyczyniać się do otyłości. Dodatkowo u chorych na raka gruczołu krokowego stwierdzono wyższe stężenie tego związku w moczu w porównaniu do osób zdrowych.
Jak ograniczyć nasze kontakty z plastikiem w codziennej diecie i podczas zakupów?
- Na zakupy koniecznie zabierz ze sobą własną torbę, a gdy o niej zapomnisz, wykorzystaj sklepowe kartony.
- Owoce i warzywa wkładaj do sklepowego koszyka luzem lub korzystaj z tekstylnych woreczków wielorazowych.
- Jeśli masz wybór, to wybieraj żywność w opakowaniach papierowych zamiast plastikowych.
- Zastąp wodę butelkowaną filtrowaną wodą z kranu.
- Unikaj herbaty w torebkach – wybieraj tę liściastą.
- Zamiast kasz i ryżu w woreczkach do gotowania, wybieraj te sypkie.
- Plastikowe pojemniki na żywność w swojej kuchni staraj się zastąpić szklanymi.
- Nie podgrzewaj w kuchence mikrofalowej czy piekarniku żywności w opakowaniach jednorazowych.
- Gdy to możliwe, zamiast produktów w puszce wybieraj tę w słoikach.
- Jeśli chodzi o przybory kuchenne, to najlepiej wybieraj te wykonane z drewna, dobrej jakości silikonu lub stali nierdzewnej.
- Unikaj przechowywania kwaśnej żywności w plastikowych pojemnikach.
- Nie pij napojów w plastikowych butelkach lub aluminiowych puszkach.
Czy bać się plastiku?
Póki co nie ma wystarczającej ilości dowodów naukowych dotyczących wpływu mikroplastiku na organizm człowieka. Ale negatywny wpływ plastikowych opakowań jest już szeroko udokumentowany. Dlatego tam, gdzie możesz, unikaj kontaktu plastiku z żywnością.
Żródła:
[1] https://niechzyjeplaneta-edition2021-2022.onet.pl/odpady/segreguj-smieci/ile-zjadamy-mikroplastiku-infografika/35fgcgl
